Chính quyền số là hoạt động của chính quyền dựa vào nền tảng của hệ thống công nghệ thông tin. Tất cả những hoạt động của các cơ quan chính quyền tại các cấp, địa phương sẽ ứng dụng công nghệ thông tin để vận hành, từ đó giảm thiểu tối đa chi phí, tăng tương tác với người dân hoặc có thể cung ứng các dịch vụ theo hình thức trực tuyến để từ đó hoạt động nhanh nhạy, hiệu quả hơn.

Đất nước ta đã và đang triển khai xây dựng và phát triển chính quyền số nhằm tận dụng tối đa những bước tiến của công nghệ hiện đại nhằm thực hiện đồng bộ, thống nhất những giải pháp xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu quả, tạo nên động lực giúp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội mạnh mẽ.

Để xây dựng, phát triển chính quyền số, hiện nay các địa phương tại Việt Nam đang tập trung vào 4 nhóm nội dung chính. Đó là xây dựng, phát triển hạ tầng số, triển khai nền tảng số, các ứng dụng - cơ sở thông tin dữ liệu và dịch vụ số, đảm bảo vấn đề an ninh mạng. Trong các nhóm nội dung nói trên này đều sẽ có những nhiệm vụ, mục tiêu, lộ trình từng bước thực hiện rõ ràng, cụ thể.

Một trong những thước đo đặc biệt quan trọng của chính phủ điện tử là số lượng dịch vụ hành chính công trực tuyến. Còn thước đo chính của chính quyền số là số lượng dịch vụ hành chính công giảm đi, số lượng dịch vụ công mới, mang tính sáng tạo, đổi mới phục vụ xã hội lại tăng lên, nhờ vào công nghệ số và thông tin dữ liệu.

Chính quyền số đem lại cho người dân nhiều lợi ích

Chính quyền số đem lại lợi ích như thế nào?

Xây dựng chính quyền số mang lại rất nhiều lợi ích như sau:

Về phía chính quyền

Chính quyền sẽ trở nên tinh gọn, giảm thiểu sự cồng kềnh, làm việc có hiệu lực, hiệu quả hơn, chủ động tiếp cận với người dân theo những cách gần gũi, nhanh chóng nhất. Xử lý chính xác các thủ tục hành chính liên quan đến đối tượng người dân một cách nhanh, gọn, không mất quá nhiều thời gian đi lại, di chuyển của người dân, đỡ tốn thời gian, công sức của người dân. Xây dựng được hình ảnh chính quyền trở nên minh bạch, gần gũi với người dân, tạo dựng được niềm tin của người dân. Tiết kiệm và cắt giảm tối đa chi phí công, kiện toàn bộ máy hành chính để trở nên chuyên nghiệp hơn và kết nối dễ dàng với quốc tế.

Cán bộ công chức, viên chức của chính quyền địa phương có thể chủ động, nhanh nhạy hơn trong việc tiến hành xử lý hồ sơ. Những hướng dẫn của chính quyền số hiện nay đã vô cùng rõ ràng và cụ thể ở trên mạng thế nên đội ngũ cán bộ công chức, viên chức sẽ không phải mất quá nhiều thời gian, công sức để giải thích, hướng dẫn thủ tục cho người dân. Điều này hạn chế được việc tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ và người dân, đồng thời cũng giúp cho đội ngũ các cán bộ công chức, viên chức có thêm nhiều thời gian hơn để tiến hành xử lý những nhiệm vụ, công việc khác, tăng thêm thời gian nghiên cứu công việc, tìm hiểu về chuyên môn, tăng thêm tính chủ động, hiệu quả hơn trong công việc.

Về phía người dân 

Niềm tin của nhiều người dân liên quan đến mức độ tham ô, hối lộ nhận tham nhũng của một quốc gia cụ thể sẽ giảm bớt nếu thủ tục hành chính được công khai. Do đó, khi thủ tục hành chính, mua sắm công được thực hiện một cách công khai, rõ ràng, minh bạch, phát huy được đầy đủ quyền giám sát của toàn bộ người dân sẽ giúp làm cải thiện tối đa lòng tin của người dân vào hệ thống chính quyền.

Người dân có thể chủ động tiếp cận và sử dụng các loại hình dịch vụ công, không phân biệt về vị trí địa lý, ngày lễ, ngày nghỉ, điều kiện thời tiết bất thường, sự kiện… Từng người dân đều sẽ cảm thấy hiệu quả, an toàn và được cập nhật đầy đủ các thông tin dự báo, thông báo về những sự kiện sắp diễn ra trong tương lai hoặc một số những điều phải lưu ý từ phía cơ quan quản lý nhà nước.

Trước đây, người dân có thể sẽ phải nghỉ làm, nghỉ học để đến cơ quan chính quyền địa phương để hỏi, tìm hiểu thông tin và nộp hồ sơ để xin xử lý một thủ tục hành chính nhất định. Thì với chính quyền số, người dân có thể tìm hiểu các thông tin, văn bản hướng dẫn đăng tải ở trên mạng để chuẩn bị cho việc hồ sơ. Việc nộp hồ sơ có thể được thực hiện ở bất cứ ở đâu, bất cứ thời gian nào miễn là có mạng Internet. Điều này giúp tiết kiệm thời gian và công sức di chuyển của người dân.

Chính quyền số đối mặt với nhiều khó khăn

Chuyển đổi số sẽ góp phần tăng cường hiệu quả tối đa trong công tác giám sát, quản lý, chỉ đạo điều hành cũng như là thực thi những nhiệm vụ công việc của chính quyền số thông qua việc ứng dụng và sử dụng những phần mềm công nghệ thông tin hiện tại dùng chung xuyên suốt từ cấp Trung ương xuống đến cấp địa phương.

Với việc hoạt động minh bạch, cung cấp thông tin rõ ràng, sự tương tác giữa người dân và các cấp ban ngành, chính quyền sẽ được diễn ra thuận lợi hơn. Niềm tin giữa những người dân và chính quyền cũng sẽ ngày càng gia tăng là điều vô cùng quan trọng và cũng sẽ là lợi ích lớn nhất mà chính quyền số đem lại cho người dân

Việc tăng cường những gói giải pháp, các công cụ cho chính quyền UBND xã trong việc đảm bảo trật tự an ninh, theo dõi và giải quyết những vấn đề phát sinh về yếu tố kinh tế, xã hội ở trên địa bàn địa phương. Ngoài ra, chính quyền số cũng còn giúp cải thiện nâng cấp hiệu quả các kênh giao tiếp giữa chính quyền và người dân, giúp UBND cấp huyện, xã, phường có thể theo dõi được tâm tư, tình cảm, nguyện vọng, phản ánh của người dân về những tình hình liên quan đến an ninh, trật tự xã hội, kinh tế chính trị.